گزارش زنبور (thysanus ater (hym.: signiphoridae پارازیتویید سپردار واوی سیب lepidosaphes malicola borckh از ایران (گزارش کوتاه)

سپردار واوی سیب lepidosaphes malicola borckh از خانواده­ی diaspididae، یکی از آفاتی است که در سال های اخیر در اکثر نقاط میوه­خیز ایـران طغیان کرده و مـوجب خسارات فـراوان گـردیده است. این حشره با مـکیدن شیره گیاهی و ایجاد اختلالات فیزیولوژیک باعث ضعف شدید و مرگ درختان میزبان می­گردد. درختان آلوده دارای برگ­های کوچک و رنگ پریده، میوه­های بدشکل و ریز و سرشاخه­های خشک می­باشند. در بررسی که به منظور شناسایی زنبورهای پارازیتویید این آفت در منطقه­ی شمالی استان آذربایجان شرقی به عمل آمد طی اردیبهشت و خرداد ماه سال 1389 نمونه های آلوده به سپردار سیب در منطقه­ کمارسفلی شهرستان جلفا (4291738 y =586294s38x =) جمع آوری و در شرایط آزمایشگاهی پرورش داده شد. زنبورهای خارج شده در ظروف پرورش، جداسازی و به شیشه­های حاوی الکل انتقال داده شدند. پس از مطالعه­ی زنبورها و مقایسه آن با کلیدهای شناسایی موجود، توسط نگارنده­ی دوم مورد شناسایی قرار گرفتند. زنبور پارازیتویید تحت عنوان thysanus ater walker, 1840 از خانواده ی signiphoridae شناسایی گردید. فعالیت زنبور پارازیتویید  thysanus aterدر بسیاری از نقاط دنیا مشاهده شده است که از آن جمله می­توان به اروپا، ترکیه و هنداشاره کرد (2) و برای نخستین بار از ایران گزارش می شود. از مهم ترین مشخصات مورفولوژیکی این گونه می توان به موارد زیر اشاره کرد: طول حـشره ماده 75/0 میلی متر با رنگ عمومی تیره، بال جلـویی در ناحیه نیمه ابتدایی تیره­رنگ، مابقی شفاف بال­عقب شفاف؛ عرض­ سر 63/1 برابر عرض فرق جلویی سر، عرض فرق جلویی سر برابر 68/0طول چماق شاخکی است؛ طول پدیسل شاخک 7/0 طول ناحیه اسکیپ، بندهای f1 تا f3 شاخک باریک و آنلی­فرم، f4 چهار گوش و چـماق 29/2 برابر طویل تر از طول بند اول شاخک می باشد؛ طول بال جلو حدود سه برابر عرض آن و بال عقب در حدود 8 برابر طویل­تر از عرض آن است؛ طول ریشک­های حاشیه­ای در حدود 5/2 برابر عرض بال است؛ تخم­ریز 27/3 برابر طویل­تر از ساق پای میانی و 98/1 برابر طویل­تر از ساق پای عقبی می­باشد (1). این نمونه ها در کلکسیون حشرات مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی نگهداری می شوند.